Zakład Dietetyki Klinicznej

Wydział Nauk o Zdrowiu

Zakład Dietetyki Klinicznej

Wydział Nauk o Zdrowiu

Demografia i epidemiologia żywieniowa I rok mgr

2023/2024 I rok DEMOGRAFIA I EPIDEMIOLOGIA ŻYWIENIOWA
(I rok studia drugiego stopnia stacjonarne)

ZAKŁAD DIETETYKI KLINICZNEJ
Ul. Ciołka 27
01-445 Warszawa
Kierownik: Prof. dr hab. Dorota Szostak - Węgierek
Osoba odpowiedzialna za nauczanie przedmiotu: Prof. dr hab. Dorota Szostak - Węgierek

Semestr zimowy Forma zaliczenia
WYKŁADY: 14
SEMINARIA: 20
Praca samodzielna: 10		 ZALICZENIE

PUNKTY ECTS: 2

Wykłady odbywają się w środy i czwartki na platformie MS Teams w czasie rzeczywistym.

  1. 12.10.2023. 18.30-20.00 czwartek Prof. Dorota Szostak-Węgierek Geneza, cele i zadania epidemiologii jako dyscypliny naukowej i działalności praktycznej. Omówienie niezbędnych podstaw epidemiologii ogólnej i demografii. Ustalenie podstawowej terminologii. Definicje, obszar działania, główne cele. Podstawy demografii. Terminologia, źródła danych o ludności, metody badań, współczynniki demograficzne, struktura ludności.
  2. 18.10.2023 12.00-13.30 środa Dr hab. Iwona Traczyk

    Programy epidemiologiczne ukierunkowane na badanie związków między dietą i rozwojem choroby, ze szczególnym uwzględnieniem skutecznych programów interwencyjnych realizowanych w kraju i na świecie.

    Osiągnięcia naukowe i praktyczne z zakresu epidemiologii i ich wpływ na historię czynników determinujących stan zdrowia społeczeństw. System zbierania danych epidemiologicznych w kraju, przyszłe kierunki badań, użyteczne adresy www

  3. 19.10.2023. 18.30-20.00 czwartek Prof. Dorota Szostak-Węgierek Teoria przejścia demograficznego. Obecna sytuacja demograficzna w Polsce i Europie. Prognozy demograficzne. Współczesne normy żywienia, sposoby wykorzystania w ocenie osób indywidualnych i w grupie osób. Możliwości i ograniczenia w interpretacji. Źródła i przyczyny zmienności diety na poziomie osobniczym i w grupie osób. Ocena aktywności fizycznej

  4. 26.10.2023. 18.30-20.00 czwartek Prof. Dorota Szostak-Węgierek Typy badań wykorzystywanych w epidemiologii żywieniowej: badania skriningowe, korelacyjne, kliniczno-kontrolne, kohortowe. Cele stawiane przed nimi i możliwości interpretacyjne. Określenie pojęcia i poznanie mierników zdrowia. Zapoznanie z współczynnikami charakteryzującymi stan zdrowia populacji polskiej i europejskiej. Charakterystyka stanu zdrowia populacji polskiej na tle wskaźników w innych krajach europejskich. Zróżnicowanie regionalne, nierówności w zdrowiu, związki z charakterystyką demograficzną.

  5. 2.11.2023 18.30-20.00 czwartek Prof. dr hab. Katarzyna Szamotulska
    EBM jako paradygmat osiągania prawdy naukowej. Planowanie badania epidemiologicznego w zależności od celu, wybór metody, dobór próby, zaplanowanie kwestionariusza.

  6. 9.11.2023 18.30-20.00 czwartek Prof. Dorota Szostak-Węgierek Biologiczne i biochemiczne markery jako wskaźniki spożycia wybranych składników odżywczych. Definicja czynników ryzyka. Kliniczne i subkliniczne objawy niedoborów i nadmiarów składników odżywczych w diecie. Implikacje całkowitego spożycia energii w analizie wyników badań epidemiologicznych. Genetyka w analizie wpływu diety na efekty zdrowotne. Przykłady dużych żywieniowych badań epidemiologicznych.

  7. 16.11.2023 18.30-20.00 czwartek Prof. Dr hab. Dorota Szostak-Węgierek Epidemiologia przewlekłych chorób dietozależnych, rola czynników żywieniowych w patogenezie, zapobieganiu i leczeniu. Epidemiologia otyłości i innych chorób związanych z żywnością i żywieniem (choroby układu krążenia, cukrzyca typu 2, zespół metaboliczny).

    Zaliczenie: platforma e-learningowa

Seminaria odbywają się w poniedziałki sala 10

  1. 16.10.2023 8.45-10.15 gr 2, 10.30-12.00 gr 1; Dr hab. Iwona Traczyk Planowanie żywieniowego badania epidemiologicznego część 1
  2. 23.10.2023 8.45-10.15 gr 2, 10.30-12.00 gr 1; Dr hab. Iwona Traczyk Planowanie żywieniowego badania epidemiologicznego część 2
  3. 30.10. 2023 8.45-10.15 gr 2, 10.30-12.00 gr 1; Dr hab. Iwona Traczyk
    Walidacja danych o spożyciu żywności w badaniach epidemiologicznych
  4. 6.11.2023 8.45-10.15 gr 2, 10.30-12.00 gr 1; Dr hab. Iwona Traczyk Procedura opracowania danych żywieniowych na przykładzie danych otrzymywanych w oparciu o kwestionariusz KomPAN.
  5. 13.11.2023 8.45-10.15 gr 2, 10.30-12.00 gr 1; Dr hab. Iwona Traczyk Krytyczna ocena danych o spożyciu energii. Ocena niedoszacowania wartości energetycznej wywiadów żywieniowych. Obliczanie wydatku energetycznego
  6. 13.11.2023 8.45-10.15 gr 1, 10.30-12.00 gr 2; Prof. Dorota Szostak-Węgierek
    Epidemiologia wybranych nowotworów; związek ryzyka nowotworów ze sposobem żywienia
     

LITERATURA:

Literatura obowiązkowa:

  1. Jędrychowski W. Podstawy epidemiologii. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego Kraków 2002, wyd.6
  2. Jędrychowski W. Epidemiologia w medycynie klinicznej i zdrowiu publicznym. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego Kraków 2010, wyd.1
  3. Bzdęga J.,Gębska-Kuczerowska A.,Epidemiologia w zdrowiu publicznym, Wyd.Lek. PZWL,2010.
  4. Kwestionariusz do badania poglądów i zwyczajów żywieniowych oraz procedura opracowania danych (KomPAN®): wersja polskojęzyczna - wydanie drugie. https://knozc.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=13 6:kwestionariusz-do-badania-pogladow-i-zwyczajow-zywieniowych-oraz-procedura-opracowania-danych-kompan-wersja-polskojezyczna-wydanie-drugie&catid=36&Itemid=129&lang=pl
  5. Przewodnik metodyczny badań sposobu żywienia. (red. Gronowska-Senger A.), Komitet Nauki o Żywieniu Człowieka Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2013
  6. Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania (red. Bogdan Wojtyniak, Paweł Goryński). Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Państwowy Zakład Higieny, Warszawa 2020 http://bazawiedzy.pzh.gov.pl/wydawnictwa
  7. 20.11.2023 9.00-10.30 gr 2, 10.45-12.15 gr 1; Prof. Dorota Szostak-Węgierek; Uwaga: ze względu na „kolizję” z innymi zajęciami termin i miejsce zapewne ulegnie zmianie
     Spożycie żywności, energii i składników odżywczych w Polsce. Trendy, zagrożenia, korzystne i niekorzystne zmiany diety. Związki ze stanem zdrowia, współczynnikami zgonów
  8. 27.11.2023 9.00-10.30 gr 2, 10.45-12.15 gr 1; Prof. dr hab. Katarzyna Szamotulska
    Planowanie badania epidemiologicznego w zależności od celu, wybór metody, dobór próby, zaplanowanie kwestionariusza
  9. 4.12.2023 9.00-10.30 gr 2, 10.45-12.15 gr 1; Prof. Dorota Szostak-Węgierek
    Rola epidemiologii żywienia w zdrowiu publicznym. Wykorzystanie wyników badań na rzecz poprawy zdrowia społeczeństwa: w promocji zdrowia, w prewencji pierwotnej, prewencji wtórnej i prewencji trzeciego stopnia.
  10. 11.12.2023 8.00-9.30 gr 2, 10.45-12.15 gr 1; Prof. Dorota Szostak- Węgierek
    Typy badań wykorzystywane w epidemiologii żywieniowej: badania skriningowe, korelacyjne, kliniczno-kontrolne, kohortowe. Cele stawiane przed nimi i możliwości interpretacyjne- analiza opublikowanych wyników badań.

Literatura uzupełniająca:

  1. Willet W., Nutritional Epidemiology. Oxford Univ. Press. 2013 
  2. Gibson RS. Principles of Nutritional Assessment. Oxford University Press 2005.